■هیچ توسعه ،برنامه، تصمیم وتنویر افکار مردم بدون پشتوانه ارتباطات و رسانه امکان پذیر نیست.
■برنامه ریزان و مشاوران ارتباطات ،سکوی جهش سازمان در اجرای بیانیه ماموریت و تحقق اهداف سازمانی اند.
■قدرت رسانه دستم باشد جهان را می چرخانم.
چند روز پیش وقتی از تبریز به عربستان می آمدیم با یک مطالعه و چرتی کوتاه، به فرودگاه مدینه رسیدیم.در طول پرواز خاطره یکی از اجدادم که یک قرن پیش برای حج مشرف شده بودبه نقل از پدر مرحومم، در ذهنم تداعی شد.۸ ماه طول می کشید تا با پای پیاده و توام با استفاده از اسب و قاطر از عراق ،اردن ،به شامات ،کنعان ،فلسطین، مسجد الاقصی و پس از آن به مکه مکرمه و مدینه منوره رسید و زیارت و مناسک حج بعمل آورد و سپس به موطن برگشت و در این بحبوحه نیز از اعضای ۴۰ نفره گروه اعزامی تعدادی نیز جان می باختند...کلمب وقتی نزدیک به ۵ قرن پیش از اروپای مرکزی برای کشف ینگه دنیا حرکت کردبیش از ۲۰ ماه رفت و برگشت اش بود و وقتی زنده یاد 《اوزون حسن 》پادشاه مقتدر ترکمانان در مسجد کبود تبریز بمناسبت عید مبعث چراغانی و احسان ناهار تلته و آبگوشت داشت.دو نفر وارد گوی مسجد ساخته شده با سبک معماری ترکان عثمانی《۱۴۷۲ م 》شدند.گفتند:دنیای جدیدی کشف شده است تبریزیها که آنزمان غالب مذهب اهل سنت داشتند گفتند :نام این سرزمین تازه چیست و کی کشف شده است?,گفته شد ۲ سال پیش درسال ۱۴۹۲ میلادی، و نامش ینگه دنیا که امروز آمریکا اطلاق می شود.ارتباطات فیزکی،رسانه ای،و شبکه ای در این صد سال از کجا به کجا رسیده است.
دنیای کنونی واقعا به هزاره دانایی و ارتباطات موسوم شده و سپهر رسانه ای وشکل گیری شاهراههای ارتباطی و ارتباطات دیجیتالی و شبکه ای چون تارهای پیچیده عنکبوتی دورا دور جهان را چنان در هم تنیده اند که کوچکترین اتفاق و رخداد ،بدون فوت وقت ،همزمان در سراسر گیتی بصورتهای تصویری ،نوشتاری و یا شنیداری منتشر می شود.تک صدایی و فرستندگی یک طرفه و یا از بالا به پایین منسوخ و مدیا و رسانه به قوه اول تصمیم سازی و تصمیم گیری و شکل دهی به افکار عمومی تبدیل شده و هیچ برنامه توسعه و پیشرفت بدون همراهی ارتباطات و قدرت رسانه امکان پذیر نیست. و بقول دکتر سلطانی فر استاد ارتباطات بیناللمل دوره دانشجوی ام در مقطع دکتری ،《قدرت رسانه دستم باشد جهان را می چرخانم》
هفدهم مه ۱۸۶۵میلادی که اتحادیه تلگراف بین المللی در پاریس شکل گرفت بدلیل نقش تلگراف در توسعه ارتباطات، این روز بعنوان روز جهانی ارتباطات و جامعه اطلاعاتی نام گرفت.
همان تلگرافی که در جنوب غرب آسیا در دوره قاجار اولین بار در ایران بین تبریز و تهران کشیده شد. همانطوری که اولین های تمدنی و ارتباطاتی در شهر کهن تبریز دردانه ملت ایران شکل گرفته و بعدها بعنوان نمادهای توسعه به تهران و شهرهای بزرگ کشیده شده است. ارتباطات، معنا و مفهوم زیادی دارد. در زبان های ترکی و فارسی ربط دادن، پیوند زدن، رساندن، انتقال دادن، بخشیدن، آگاه ساختن، مکالمه و مراوده و در زبانهای لاتین و اروپایی فرایند انتقال پیام، اشتراک فکری، انتقال اطلاعات و حتی القا باورهای مذهبی و سیاسی مفهوم دارد. ارتباطات از یک رشته علمی فراتر رفته و مطالعات میان رشته ای و فرهنگی وسیعی یافته و امروزه از رشته های به روز و پر طرفدار محافل اکادمیک بشمار میرود.
واقعیت این است که ارتباطات یکی از پیچیده ترین و مهمترین و گسترده ترین جنبه های روزمرگی زندگی در هزاره سوم بوده و همگان معتقدند هیچ کس نمی تواند در جهان پر رمز و راز کنونی که رسانه و ارتباطات عالمگیر شده بدون برقراری ارتباط زندگی کند. در واقع ارتباطات ما را به شبکه گسترده انسانها پیوند می زند. به تبادل افکار و اندیشه ها کمک می کند انتقال تجربیات را سهل می نماید، به بهبود توانایی و سازگاری افراد با محیط بیرون و درون می انجامد، علاوه بر افزایش تعامل و همکاری به روابط بهتر اجتماعی مدد می رساند، به شناساندن مشکلات پیچیده اجتماعی و سازمانی و ارایه راه حل ها و گشایش گره ها می پردازد و در یک کلام انسانها برای رسیدن به موفقیت، پیروزی، موقعیت، قدرت و حتی ثروت نیاز به ایجاد ارتباطات و همفکری و هم گرایی و تعامل و همکاری دارند.
با این حال در عصر دانایی و ارتباطات جامعه اطلاعاتی سالهاست که شکل گرفته و جهانی شدن اقتصاد و توسعه و کاربرد عمیق شبکه های ارتباطی و پیام های دیجیتال و طلوع بزرگراههای اطلاعاتی، فناوری های نوین ارتباطی و چند رسانه ها جامعه اطلاعاتی را به شبکه های پیچیده در آورده و توجه ملی و بینالمللی به آموزش سواد رسانه ای را دو چندان کرده است و نشر الکترونیک، پست الکترونیک، آموزش الکترونیک و کار کردهای جدید در فعالیتهای رسانه های شنیداری، نوشتاری و دیداری و تولد و رشد قارچ گونه ماهواره ها و شبکه های اجتماعی با کاربران و مخاطبان میلیاردی جهان را به تلاطم های دولبه ای انداخته که مثل تیغ قیچی هم می تواند به سود و هم می تواند به زیان مردمان عمل کند.
دهکده جهانی مک لوهان به کوی ها، خانه ها، اتاق ها، میزها، جیب ها و از همه مهمتر به مغز ها کشیده شده و تغییر مثبت و منفی ایده ها و باورهای عقیدتی و سیاسی مد نظر گرداننده گان پنهان و پیدا شده است و سرمایه گذاری در حوزه ارتباطات و تکنولوژیهای نوین ارتباطی را مد نظر کشورها و سازمانها قرار داده است.…. با این وصف توجه به تولید پیام و بسته بندی و عرضه پیام با میل و ذایقه و نیاز مخاطب در صدر برنامه های متولیان و بازیگران صحنه های بین المللی قرار گرفته است…. در ایران نیز روز جهانی ارتباطات و جامعه اطلاعاتی به روز ملی ارتباطات و روابط عمومی بومی سازی شده است.
وقتی که زنده یاد پروفسور حمید نطقی تبریزی اولین واحد روابط عمومی ایران را در شرکت نفت بنیان نهاد شادروان دکتر محمد مصدق با آگاهی به نقش تهییج افکار عمومی جهان در لاهه و نیویورک به زبانهای انگلیسی و فرانسوی از خبرنگاران خارجی می خواست که به جریان ملی شدن نفت ایران کمک کنند. بعد از آن تاریخ یعنی دهه سی اولین رشته های مشترک روابط عمومی و روزنامه نگاری در دهه چهل در دانشگاه تهران شکل گرفت و امروز رشته های ارتباطات در دانشگاههای مادر و مهم راه اندازی شده و دانش آموختگان ان جسته و گریخته در تحولات ارتباطات ملی و سازمانی هرچند نقش کم رنگی ایفا می کنند که هنوز در شکل گیری زیر ساخت های ارتباطی و رسانه ای مشکلات فراوانی داریم.
رسانه های دولتی با هضم بودجه های کلان ملی هنوز از اعتماد عمومی برخوردار نیستند و بدلیل تولید محتوی پیش پا افتاده و کنترل شده حوزه رسانه و روابط عمومی با چالش های زیادی مواجه اند و ریزش مخاطب رسانه های دولتی داخلی و روی آوری مخاطبان برای خبر گیری و اقناع خبری به شبکه های خارجی ، صاحبنظران علوم ارتباطات اجتماعی را آزار می دهد.
رسانه های آزاد و بخش خصوصی نیز بدلیل نبود حمایت های مالی و قانونمند از رمق افتاده اند. با این حال در حوزه رسانه و روابط عمومی عاشقان و دلسوزانی هستند که به عشق وطن و مردم سعی در انجام رسالت های خطیر رسانه ای و آگاهسازی عمومی هستند.که این روز را به همه این پیشروان اگاهی و اطلاع رسانی تبریک و شاد باش می گویم.و امیدوارم دولتهاو سازمان ها در ایران آتی،با درک نقش و اهمیت بی رقیب رسانه و روابط عمومی ،طوری برنامه ریزی کنندکه شاهد پویایی و تقویت زیرساختهای سخت افزاری و نرم افزاری در حوزه ارتباطات ،رسانه و روابط عمومی در ایران باشیم و جایگاه و منزلت این حوزه بیش از پیش تقویت و در زندگی مردم نمود بیشتر پیدا کند.
نوشته شده توسط:مدینه منوره- دکتر محمدفرج پور باسمنجی-استاد ارتباطات مراکز آموزش عالی تبریز