نشخوار فکری شامل افکار تکراری و غیر فعال است که روی دلایل و آثار پریشانی فرد تمرکز می‌کنند؛ ولی، این افکار باعث نمی‌شوند فرد از مکانیسم‌های مقابله‌ای فعال یا راهبردهای حل مسئله که باعث تسکین پریشانی و بهبود خلق‌وخو می‌شوند، استفاده کند. نشخوار افکار می‌تواند استرس را به‌صورت قابل توجهی افزایش دهد و مشکلات بیشتری را برای ذهن و بدن فرد مبتلا ایجاد کند.
این افکار تکراری، اغلب برای حل مشکلات شروع می‌شوند؛ ولی، در حل مشکلات با شکست مواجه می‌شوند. بررسی خاطرات، موقعیت‌ها و احساسات بخش مهمی از پردازش تجربیات ما محسوب می‌شوند؛ ولی، پردازش و نشخوار فکری با یکدیگر تفاوت دارند.
مهم ترین علائم نشخوار ذهنی چیست؟
آیا افکار نگران‌کننده یا حتی خنثی خود را بیش از حد تجزیه‌وتحلیل می‌کنید؟ اگر این طور است، ممکن است دچار نشخوار فکری شده باشید. در برخی اوقات، افراد مبتلا به این اختلال می‌توانند این تجزیه‌وتحلیل بیش از اندازه را متوقف کنند و فعالیت‌های دیگری را انجام دهند یا به موضوعات دیگری فکر کنند؛ ولی، افراد مبتلا به درجات شدید نمی‌توانند چنین کاری انجام دهند و ممکن است به بیماری‌های روانی دچار شوند.
در ادامه، شما را با علائم، علت ایجاد و روش‌های درمان آن آشنا خواهیم کرد. همچنین خواهیم گفت اگر برای درمان آن اقدام نکنید، به چه بیماری‌هایی مبتلا خواهید شد.
نشانه ها و علائم نشخوار فکری
بیماری نشخوار فکری و پردازش روی مشکلات و معمولا احساسات مرتبط با این مشکلات تمرکز می‌کنند؛ ولی، این بیماری اغلب شامل بدبینی و تحریف‌های شناختی می‌شود و روی جنبه‌های منفی وضعیت تمرکز می‌کند. پردازش نیز ممکن است این چنین شروع شود؛ ولی، منجر به پذیرش و رهاسازی احساسات منفی می‌شود. افراد مبتلا، معمولا به این مرحله نمی‌رسند.
اگر علائم زیر را در خود مشاهده می‌کنید، ممکن است دچار این اختلال شده باشید:
روی مشکل بیش از چند دقیقه تمرکز می‌کنید.
احساسات بدتری در مقایسه با احساسات دقایق اولیه دارید.
درباره پذیرش و شروع فعالیت یا تفکر جدید، نمی‌اندیشید.
نمی‌توانید یک راه‌حل عملی پیدا کنید
علت ایجاد نشخوار ذهنی چیست؟
اگر گاهی درباره موضوعاتی به‌ویژه تجربیات ناراحت‌کننده و استرس‌زا بیش از اندازه فکر می‌کنید، ممکن است طبیعی باشد. افراد معتقدند با فکر کردن مکرر، می‌توانند مشکلی را حل کنند یا با دید جدیدتری به مشکل نگاه کنند. اگر دچار ضربه روانی شده‌اید یا در موقعیت‌های استرس‌زایی هستید، ممکن است دچار نشخوار فکری شوید. موارد زیر می‌توانند باعث ایجاد نشخوار ذهنی شوند:
برخی از ویژگی‌های شخصیتی مانند کمال‌گرایی یا روان‌رنجوری؛
اتفاقات استرس‌زا مانند از دست دادن شغل یا قطع رابطه؛
عزت‌نفس ضعیف؛
استرس درباره چیزی که از آن می‌ترسید.
حوادث تروماتیک (حوادثی که منجر به ضربه روانی می‌شوند)؛
نگرانی درباره رویدادهای آینده مانند ارائه در جلسات کاری یا امتحان؛
نگرانی درباره بیماری
درمان نشخوار ذهنی
درمان نشخوار فکری به‌ویژه زمانی که نمی‌دانید دچار آن شده‌اید یا چگونه باید آن را متوقف کنید، ممکن است دشوار باشد. درمان استرس و عصبانیت و برخورد صحیح با احساسات منفی می‌تواند به درمان آن کمک کند. روش‌های زیر ممکن است به متوقف‌سازی افکار تکراری کمک کنند:
مدیتیشن را امتحان کنید: مدیتیشن می‌تواند به تسکین احساس استرس و هدایت افکار به سمت الگوهای کمتر منفی کمک کند.
حواس خود را پرت کنید: زمانی که افکار منفی به سراغتان می‌آید، کار دیگری انجام دهید تا حواس خود را پرت کنید. پازل حل کنید، کتاب بخوابید، به دوست خود زنگ بزنید یا فیلم ببینید. در واقع سعی کنید راه‌های مناسب و مختلف رهایی از افکار منفی را امتحان کنید.
افکار خود را به چالش بکشید: به خود یادآوری کنید که افکارتان واقعیت نیستند. به جای پذیرش افکار منفی به عنوان واقعیت، آن‌ها را به چالش بکشید و دنبال توضیحات جایگزین باشید.
ورزش کنید: فعالیت فیزیکی می‌تواند روشی عالی برای پرت کردن حواس از افکار منفی باشد. تحقیقات نشان می‌دهند ورزش می‌تواند این بیماری را در افراد مبتلا به بیماری‌های روانی به‌صورت قابل توجهی کاهش دهد.
به بیرون از خانه بروید: تحقیقات نشان می‌دهند که با گذراندن وقت در طبیعت می‌توان این اختلال را به‌صورت قابل توجهی کاهش داد. به پارک یا طبیعت بروید و ورزش و طبیعت‌گردی را با یکدیگر ترکیب کنید.
از شبکه‌های اجتماعی کمتر استفاده کنید: اگر شبکه‌های اجتماعی می‌توانند بیماری شما را تحریک کنند، از آن‌ها دوری کنید یا استفاده از آن‌ها را به حداقل برسانید. برای مثال، اگر برخی از پیچ‌های شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شوند افکار و احساساتی منفی درباره زندگی، روابط یا ظاهر خود داشته باشید، آن‌ها را دنبال نکنید.
از دیگران کمک بگیرید: زمانی که استرس دارید، به دیگران تکیه کنید. دوستان و اعضای خانواده می‌توانند منبع مهمی از حمایت باشند و حواس شما را از افکار منفی پرت کنند.
اعتماد به نفس خود را بالا ببرید: بسیاری از افراد درگیر به این بیماری، از اعتماد به نفس پایین رنج می‌برند. در واقع تحقیقات نشان داده که، کمبود اعتماد به نفس و تمایل به نشخوار ذهنی با یکدیگر ارتباط مستقیمی دارند.
نوشته شده توسط:ثمین وطنی
